YEREL ÇEŞİTLER ORTAK VARLIĞIMIZDIR ŞİRKETLERE
DEVREDİLEMEZ
TMMOB Ziraat Mühendisleri Genel Merkezinde 13 Kasım 2018
günü aşağıdaki kurumlar bir araya gelerek “Yerel
Çeşitlerin Kayıt Altına alınması, Üretilmesi ve
Pazarlanmasına Dair Yönetmelik” görüşülmüştür.
Anayasamızın 168. Maddesine göre tabii servetler ve
kaynaklar devletin hüküm ve tasarrufu altındadır.
Yönetmelikte tanımlanan yerel çeşit kavramı Anayasamızda
168. Maddede tanımlandığı biçimiyle tabii servet
niteliğindedir. Tabii servetlerin özel mülkiyete konu
edilmesi mümkün değildir. Sadece kanunla nasıl
kullanılacağı düzenlenebilir. Bu yönetmelik yerel
çeşitleri ticaret yoluyla özel mülkiyete konu etmiştir.
Bu anlamıyla Anayasanın 168. Maddesine açıkça aykırıdır.
Yerel çeşitler üzerinde ister sivil toplum kuruluşu
ister meslek kuruluşları yoluyla tescil ya da kayıt
altına alarak özel mülkiyete konu edilemezler. Yerel
çeşitlerin kayıt ve koruma altına alınması Anayasal
anlamda da bir zorunluluk ve bir ödevdir. Yıllardır bu
alanda yerel çeşitlerin koruma altına alınmasına ilişkin
bir kayıt ve koruma sistemi “bilinçli olarak hayata
geçirilmemiştir.” Bu yönetmelik yerel çeşitlerimizin
orijinini koruma altına alan değil ticarete konu eden
bir kayıt ve tescil sistemidir. Kamu adına yerel
çeşitleri kayıt altına alarak koruyan bir düzenleme ve
uygulamaya ihtiyaç vardır. Ancak getirilen bu ticari
sistem yerel çeşitleri Anayasaya aykırı bir biçimde
ticarete ve özel mülkiyete konu etmektedir.
Bu yönetmelikle getirilen kayıt ve tescil sistemiyse,
sertifikasyona tabi, üretici belgesine bağımlı, alt
birliklere üyeliğe eklemlenmiş ve tohumluk üretimi
sınırlandırılmış bir sistem kurmaktadır. Bu sistem, adil
ve eşit olmayan bir tarımsal ticari sistem kurmakta ve
tekelleşmiş şirketleri korumaktadır. Bu düzenleme ile
tarımsal üretimde küçük çiftçiyi korumayan, tarımsal
üretimde fiyat mekanizmalarına dahil olamayan, gıda
üretiminde tüm üretimi ve denetimi tekelleştiren ve gıda
kontrolünü şirketlere veren bir üretim sistemi ortaya
çıkartmaktadır. Bunun sonucunda, çiftçilerin binlerce
yıldır yerel çeşitlere dayalı gerçekleştirdiği üretimi
gerçekleştiremeyecek, aile işletmeleri dağıtılacaktır.
Tohum takas etkinliklerinde değiş tokuş edilen tohumları
değiş tokuş eden sivil toplum kuruluşları da, tescil
sahipleri tarafından dava tehdidiyle karşı karşıya
bırakılacaktır. Bu nedenle, servetin yönetmelik yoluyla
elden çıkarılmasına toplumun sessiz kalmayacağını
düşünüyoruz.
Saygılarımızla
TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI
TMMOB GIDA MÜHENDİSLERİ ODASI
TMMOB KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI
TMMOB PEYZAJ MİMARLARI ODASI
TÜRK ZİRAAT YÜKSEK MÜHENDİSLERİ BİRLİĞİ
TARIM ORKAM SEN
TÜRKİYE ZİRAATÇILAR DERNEĞİ
ÇİFTÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU
TÜM KÖY SEN
TEMA ANKARA TEMSİLCİLİĞİ
EKOLOJİ KOLEKTİFİ DERNEĞİ
(TÜKODER) TÜKETİCİYİ KORUMA DERNEĞİ
(TÜDEF) TÜKETİCİ DERNEKLERİ FEDERASYONU
(T.H.D) TÜKETİCİ HAKLARI DERNEĞİ
ARÇEP EKOLOJİ BİRLİĞİ
GDO’YA HAYIR PLATFORMU
Prof. Dr. Ruhsar YANMAZ (A. Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe
Bitkileri Bölümü)
Prof. Dr. Melahat AVCI BİRSİN (A. Ü. Ziraat Fakültesi
Tarla Bitkileri Bölümü)
BASIN AÇIKLAMAMIZIN
İNTERNETTEKİ YANSIMALARI
https://www.ulusal.com.tr/ekonomi/yerel-tohumlarimizi-sirketlere-vermeyecegiz-h216563.html
http://www.zmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=30489&tipi=17&sube=0
https://www.evrensel.net/haber/365960/17-kurum-ve-bilim-insanindan-yerel-tohum-yonetmeligine-karsi-aciklama
|